Η Σουηδία στη Eurovision και η…”μεταπολιτευτική” άνοδός της (ΜΕΡΟΣ Β)

Μια ματιά στην ιστορία της σύγχρονης βασίλισσας του θεσμού που απο το ’74 και μετά καταφέρνει και πλασάρεται ψηλά.

ΜΕΡΟΣ Β (διαβάστε το ΜΕΡΟΣ Α ΕΔΩ)

Στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας το 2011, η Σουηδία παει άλλη μια φορά σαν φαβορί με τον Eric Saade και το δυναμικό ‘Popular’. Θα είναι το πρώτο τραγούδι στην ιστορία, στο οποίο σπάνε τεράστιοι υαλοπίνακες πάνω στην σκηνή με μια breakdance εκδοχή στο χορευτικό! Ρυθμικότατο, νεανικό, έκανε τους απανταχού fans να χορεύουν με ένταση αλλά δεν κατάφερε την πρωτιά. Στον μεγάλο τελικό του Σαββάτου τερμάτισε 3ος.

Το 2012 στο μεταμεσονύκτιο Baku του Azerbaijan ήταν η στιγμή να γεννηθεί ένας θρύλος της Σουηδίας. Η Lorine Zineb Nora Talhaoui, ή όπως λέμε “commonly known” as Loreen, γεννημένη στις 16/10/1983, στα 29 της χρόνια συμμετείχε στο Melodifestivalen με το τραγούδι ‘Euphoria’. Κέρδισε με τεράστια διαφορά τον τελικό του Melodi με 268 βαθμούς, ιστορικός αριθμός βαθμών για το φεστιβάλ. Από την επόμενη μέρα κιόλας του Μαρτίου, η Loreen σκαρφάλωσε ως η νικήτρια του διαγωνισμού στις προβλέψεις των στοιχηματικών. Το κομμάτι ανέβηκε στο νούμερο 1 σε 24 χώρες του πλανήτη για πάνω από 4 μήνες πριν και μετά τον
διαγωνισμό. Εμφανίστηκε στον 2ο ημιτελικό στην θέση 11 και εννοείται τον κέρδισε, κριτικές επιτροπές και τηλεοπτικό κοινό, με 180 ψήφους. Τη μεγάλη βραδιά του τελικού εισήγαγε το λεγόμενο cold reaction μιας και οι αντιδράσεις τις κάθε φορά που έπαιρνε μεγάλους βαθμούς και δη δωδεκάρια ήταν με μια κεκαλυμμένη χαρά . Στο τέλος οι 372 βαθμοί τις Loreen την έβγαλαν πρώτη, αλλά παρέμεινε μόλις 15 βαθμούς πίσω από το τότε ιστορικό 387 του Alexander Rybak το 2009. Τα δεκαοκτώ 12άρια της παραμένουν ένα από τα μεγαλύτερα ρεκόρ. Το ‘Euphoria’ μέχρι σήμερα έχει πουλήσει πάνω από 4.500.600 αντίτυπα.

Το 2013 ο Robin Stjernberg δεν είχε την ίδια επιτυχία… εξ’ ου και η 14η θέση που έλαβε το ‘You’. Το μικρό αλλά πλέον θαυματουργό Malmo και η Malmo Arena που ανέλαβε σαν πόλη το διαγωνισμό, για δεύτερη φορά έκανε τους κριτικούς να μιλάνε για μια από τις πιο “δεμένες” παραγωγές των τελευταίων χρόνων. Την παρουσίαση ανέλαβε η μοναδική και εξαιρετική Petra Mede, η επικοινωνιακή και όμορφη παρουσιάστρια, με τον Eric Saade τότε στον τελικό να αφήνει μια στιγμή κλασσική λέγοντας : hashtag MILF.

Το 2014 επιλέγεται η Sanna Nielsen με το τραγούδι ‘Undo’ κερδιζoντας με μόλις 2 πόντους διαφορά για να εκπροσωπήσει τη Σουηδία στη Δανία. Τον περισσότερο καιρό φιγουράρει ως φαβορί μαζί με την Ολλανδία και τους Common Linnets. Εμφανίζεται στον πρώτο ημιτελικό τερματίζοντας στη 2η θέση με 131 βαθμούς και στον τελικό παίρνει την 3η θέση με 218 πίσω από την Αυστρία, που τις τελευταίες τότε δύο εβδομάδες είχε εκτοξευτεί στην κορυφή των προβλέψεων. Η Sanna από τότε έχει κάνει την παρουσίαση πολλών προκριματικών του Melodi και τον σχολιασμό δύο τελικών της Eurovision.

Το 2015 έρχεται η χρόνια ενός άντρα για να λατρέψουν οι fans και στο Melodifestivalen κερδίζει o Måns Zelmerlöw με το τραγούδι ‘Heroes’. Το τραγούδι εντυπωσίασε τόσο όχι μόνο για τη μουσική και τους στίχους αλλά και για τη σκηνική παρουσία, αφού ήταν η πρώτη φορά που ο κόσμος έβλεπε κάτι με γράφημα οπτικό στη σκηνή. Αυτομάτως η Σουηδία και ο Μανς πήγαν και κάθισαν ως κυρίαρχοι της κορυφής των προβλέψεων για σχεδόν τρεις μήνες. Τη βραδιά του ημιτελικού ο Μανς εμφανίζεται στη 13η θέση …και εννοείται κερδίζει τον ημιτελικό με 217 βαθμούς. Τη βραδιά του τελικού ξεκινάει μια μάχη για γερά στομάχια! Σουηδία, Ρωσία, Ιταλία, κυρίως οι πρώτες δύο χώρες παίζουν με τα 12αρια και τα 10αρια για την πρώτη θέση, με τον Μανς από τη στιγμή που θα πάρει το 12αρι της Βρετανίας να μην ξαναφύγει πλέον από την πρώτη θέση και εν τέλει να κερδίζει τον διαγωνισμό με 367 βαθμούς και να γίνει η 6η νίκη για την Σουηδία. Στο μετέπειτα και από εκείνη τη χρόνια πολλοί είπαν ότι το τραγούδι θυμίζει το κομμάτι του David Guetta “Lovers On The Sun”. Με την Ιταλία τότε να θεωρείται αδικημένη με τους Il Volo, πολλοί υποστήριξαν ότι η νίκη της Σουηδίας στηρίχτηκε στην σκηνική παρουσία και όχι σε ένα καλό τραγούδι. …Αλλά Eurovision είναι αυτή και οι γνώμες και οι απόψεις δεν σταματούν ποτέ.

Την επόμενη χρόνια, το 2016, ως διοργανώτρια χώρα η Σουηδία εκπροσωπείται στη Στοκχόλμη από τον Frans με το ‘If I Were Sorry’, ένα πολύ όμορφο και δυνατό κομμάτι. Λαμβάνει με το νέο ψυχοφθόρο σύστημα βαθμολογίας την 5η θέση με 261 βαθμούς (139 από το κοινό, 122 από τις επιτροπές). Η χρόνια όμως έμεινε μέχρι και σήμερα στην ιστορία και για πάρα πολλούς λόγους ως μια από τις πιο λαμπερές διοργανώσεις. Οι Σουηδοί τα “έδωσαν όλα” θέλοντας την κυριαρχία και τεχνογνωσία στο θέμα Eurovision και πραγματικά τα κατάφεραν. Η Petra Mede επανέρχεται, εννοείται, για να αναλάβει την παρουσίαση, με το κοινό να ζητωκραυγάζει το όνομα της στους ημιτελικούς αλλά και στον τελικό! Αυτή τη φορά δεν είναι μόνη της αλλά μαζί με τον περσινό νικητή Måns Zelmerlöw, όπου με τα ανέκδοτα, τα τραγούδια τους και τις πλάκες τους με το κοινό το 2018 μέσω Youtube, ανακηρύσσονται το πιο δημοφιλές δίδυμο παρουσιαστών του θεσμού.

Το 2017 ο Robin Bengtsson με το ‘Ι Can’t go on’ εκπροσωπεί την Σουηδία με ένα πρωτότυπο τρόπο, μιας και η εμφάνιση του ξεκινάει τα πρώτα δευτερόλεπτα εκτός σκηνής, για να καταλήξει εκεί στην πορεία του τραγουδιού. Τερματίζει 5ος με 261 βαθμούς.

To 2018, τη χρόνια που έσπασαν τα κατεστημένα στις διακρίσεις και που ανέβηκε η μεγαλόνησος ψηλά, ενώ οι κότες και οι χρυσές γάτες πήραν την πρωτιά, ο Benjamin Ingrosso, ένας από τους πλέον πιο αγαπητούς Σουηδούς καλλιτέχνες, με το ‘Dance you off’, έβαλε φωτιά στο μέσα μας για ευνόητους λόγους. Με μια εξαιρετική όπως πάντα για την Σουηδία σκηνική παρουσία, τερματίζει στη δεύτερη θέση του ημιτελικού με 254 βαθμούς, αλλά στον τελικό έρχονται όλα ανάποδα. Ως χώρα που πλασάρεται στο τοπ 5 παίρνει 253 βαθμούς και τερματίζει 2η στις κριτικές επιτροπές. Στο κοινό όμως παίρνει μόλις 21 πόντους από το κοινό και έτσι προσγειώνεται στην 7η θέση.

Το 2019 στο Τελ Αβίβ o John Lundvik με το ‘Too Late For Love’ και εκπροσωπεί τη Σουηδία. Το κομμάτι ανεξάρτητα από την τρίτη θέση στον ημιτελικό, δεν είχε αυτό το catchy top 5 vibe. Στη σκηνή βρέθηκε με τις The Mamas που παραλίγο να εκπροσωπήσουν τη χωρά στην ακυρωμένη Eurovision ένα χρόνο μετά. Στον μεγάλο τελικό η Σουηδία στις ψήφους των επιτρόπων κονταροχτυπιέται με τη Βόρεια Μακεδονία που για πρώτη και μοναδική της φορά βλέπει τόσο ψηλούς βαθμούς. Η Σουηδία στο τέλος αυτής της ψηφοφορίας ήταν στους 241 βαθμούς έναντι των 247 βαθμών των Σκοπίων. Το televoting όμως τα άλλαξε όλα. Η Σουηδία ήρθε μόλις 9η με οριακά 93 βαθμούς και η Ολλανδία κέρδισε τον διαγωνισμό, για 2η φορά από το 1975. Η Σουηδία τερματίζει τελικά στην 5η θέση με 334 βαθμούς.

Στην πρώτη χρόνια μετά τον ακυρωμένο λόγο κοβιντ διαγωνισμό, το 2021, η Σουηδία κάνει μια μάλλον άστοχη επιλογή στο να στείλει τον μόλις 19χρονο Tusse με το ‘Voices’ στην στο Ρότερνταμ. Αποτέλεσμα στον τελικό η 14η θέση με μόλις 109 βαθμούς, το χειρότερο μετά τον αποκλεισμό της χώρας το 2009.

Ένα χρόνο μετά, το 2022 ,για το καλό και τη φήμη της Σουηδίας τη κατάσταση θα σώσει η Σία Κοσιώνη-ΑΚΑ Cornelia Jakobs με το ποπ ροκ κομμάτι σε στυλ Roxette ‘Hold Me Closer’. Στον 2ο ημιτελικό κερδίζει κοινό και κριτικούς με αριθμό ρεκόρ 396 βαθμοί και μεταφέρεται στον τελικό ως μια από τις 4 χώρες φαβορί για τη νίκη. Από jury votes θα πάρει 258 βαθμούς τερματίζοντας στη 2η θέση οριακά μακριά από το 1ο Ηνωμένο Βασίλειο – και στο κοινό 180 βαθμούς και την 6η θέση, με το τελικό σύνολο να τη βγάζει 4η με 438 βαθμούς. Βαθμολογία ρεκόρ για την σκανδιναβική χώρα σε βαθμούς. Μια χρονιά που μας γνώρισε μια εξαιρετική φωνή και μια μοναδική άνετη καλλιτέχνη που ο κόσμος αγαπάει μέχρι και σήμερα. Επίσης λίγο πριν τον τελικό ήρθε πρώτη μαζικά στην προτίμηση του κοινού των κλαμπ του OGAE σε όλη την Ευρώπη.

Προς το τέλος του ίδιου χρόνου κυκλοφορεί έντονα φημολογία ότι μια παλιά γνώριμη του θεσμού θα διαγωνιστεί στο Melodifestivalen 2023. Στις αρχές του νέου έτους οι φήμες επιβεβαιώθηκαν. Η Loreen επιστρέφει στο μουσικό διαγωνισμό μετά από 11 χρόνια με το ‘Tattoo’. Διαγωνίζεται στον 4ο ημιτελικό και από το σνίπετ και μόνο εκτοξεύεται σαν ρουκέτα στην πρώτη θέση των στοιχημάτων. Κερδίζει τον ημιτελικό και πάει καρφί για τον τελικό της Σουηδίας.

Στο τελικό του Melodifestivalen την ώρα της εμφάνισης της ένας άντρας με μαύρα θα εισβάλει στη σκηνή, δεν θα επιτεθεί στη Loreen αλλά θα μπει μπροστά στην κάμερα, αναγκάζοντας την να ξεκινήσει από την αρχή. Ολοκληρώνει με μαζική επιτυχία τη βραδιά κερδίζοντας με 177 βαθμούς και αυτομάτως εδραιώνει πλέον τη θέση της ως το μεγάλο φαβορί για τη νίκη στη Eurovision. Την επόμενη κιόλας μέρα σπάει 3 ρεκόρ στο Swedish Spotify.

Στον ημιτελικό στο Λίβερπουλ, ο μεγαλύτερος αντίπαλος της ήταν η Φινλανδία και ο Kaarija με το ‘Cha Cha Cha’, ένα τραγούδι που απέκτησε υπερβολικά φανατικό κοινό σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στο τέλος της βραδιάς η Loreen κατετάγη δεύτερη με 135 βαθμούς. Στην βραδιά όμως του μεγάλου τελικού μπαίνουν και οι κριτικές επιτροπές… Η Σουηδία εμφανίστηκε στη θέση 9, μόλις 4 θέσεις πίσω από την αντίπαλο της, με μια εμφάνιση ακριβώς ίδια με το Melodi. Η εμφάνιση της απλά μαγευτική, οι φανς ξετρελαμένοι και όλοι περιμένουν την ώρα της βαθμολογίας. Η Φινλανδία, το 2ο μεγάλο φαβορί, έχει το κοινό με το μέρος της, να την επαινεί και να φωνάζει Cha Cha Cha και Kaarija, Kaarija, δημιουργώντας ένα κλίμα ποδοσφαιρικό.

Ο Kaarija τελικά ήρθε πρώτος στο κοινό και 6ος στις επιτροπές, με 376 βαθμούς, ισοφαρίζοντας την νικήτρια του 2017 Πορτογαλία στο κοινό. Δεν ήταν αρκετό όμως, αφού η Loreen μπορεί να μην πήρε κανένα 12αρι από το κοινό, αλλά πήρε τη δεύτερη θέση στο televoting και 243 βαθμούς, αρκετούς μαζί με την πρώτη θέση στις επιτροπές για να πάρει την ιστορική 2η της νίκη στο διαγωνισμό με 543 βαθμούς, ρεκόρ για την Σουηδία. Έτσι, η Loreen χρίζεται ο δεύτερος καλλιτέχνης μετά τον Johnny Logan με πάνω από μία νίκη στον θεσμό της Eurovision και την Σουηδία πλέον να ισοφαρίζει σε νίκες την Ιρλανδία με επτά.

Αμέσως μετα την νίκη της το τραγούδι εκτοξεύθηκε στο τοπ 10 σε όλη την Ευρώπη φτάνοντας στο Νο1 σε 15 χώρες ενώ παρέμεινε για δύο μήνες ανάμεσα στο τοπ 30, κάτι σπάνιο για τραγούδι της Eurovision.

Mπορεί η Σουηδία να είναι μια χώρα που στατιστικά τα τελευταία χρόνια θεωρείται από τα σταθερά βαριά χαρτιά, δεν είναι όμως κάθε χρόνο η νικήτρια χώρα… Για να δου΄με τι θα γίνει στο Malmo… Μέχρι τότε: Boogaloo, dansa rock’n rolla, Doft av sommar och romantik (A smell of summer and romance, Do you want to live and do you want to dance?) – Σουηδία 1987

–— Από τον Αλέξανδρο Βότση (επιμέλεια κειμένου OGAE Greece) —

Ακολουθήστε μας στο Facebook, Instagram, TikTok, Twitter και YouTube για να μαθαίνετε τι συμβαίνει στον κόσμο της Eurovision!