Jon Ola Sand: πιο αποκαλυπτικός… από ποτέ!

Ο “μάγος της Eurovision” για την περασμένη δεκαετία Jon Ola Sand άφησε πλέον τη θέση του Εκτελεστικού Επόπτη (Executive Supervisor) και επέστρεψε στη νορβηγική τηλεόραση. Σε συνέντευξή του στο Eurovision Legends Podcast θέλησε να μοιραστεί τις σκέψεις του για το μέλλον της Eurovision. Δεν δίστασε όμως να προβεί και σε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις για συμβάντα των παρελθοντικών διαγωνισμών. Ας δούμε τα σημαντικότερα σημεία της χορταστικής συνέντευξης:

“Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ”

Στο πρώτο μέρος της συνέντευξης ο Sand ρωτήθηκε ποιους κανόνες της Eurovision θα ήθελε να αλλάξει. To πρώτο που ανέφερε ήταν η σειρά εμφάνισης των χωρών. Το 2013, για πρώτη φορά, επί δικής του ‘αρχηγίας’ σταμάτησε η σειρά εμφάνισης να καθορίζεται αποκλειστικά με κλήρωση. Πλέον η κλήρωση καθορίζει μόνο το μισό του σόου που θα εμφανιστεί η χώρα. Από εκεί και πέρα αποφασίζει η παραγωγή, με σκοπό την καλύτερη τηλεοπτική και ψυχαγωγική ροή. Ο Sand θα προτιμούσε η παραγωγή να έχει την απόλυτη ελευθερία στο κομμάτι αυτό.

ΣΑΦΩΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΡΟΗΧΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ ΦΩΝΗΤΙΚΩΝ

Για πρώτη φορά το 2021 χρησιμοποιήθηκαν στη Eurovision προηχογραφημένα φωνητικά. Ο κανόνας αυτός θα ισχύσει και για το 2022. Ο Sand σχολίασε ότι αυτό είναι θετικό για μια σειρά από λόγους: “Θα πρέπει να εξετάσουμε σχολαστικά το θέμα των προηχογραφημένων φωνητικών. Κατανοώ ότι υπάρχει έντονη αντίδραση, αφού πολλοί θεωρούν ότι έτσι ο διαγωνισμός εξελίσσεται σε σόου καραόκε. Αλλά για πρακτικούς και οικονομικούς λόγους, όπως και για χάρη του σωστού ήχου και μόνο, πιστεύω ότι είναι καλύτερα τα φωνητικά να είναι ηχογραφημένα. Έτσι μπορούμε να εστιάσουμε στο οπτικό κομμάτι και φυσικά στον κύριο ερμηνευτή που τραγουδά ζωντανά.”

“ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΟ, ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟ”

Ο Sand αποκάλυψε ότι κάθε χρόνο το σύστημα ψηφοφορίας – και ιδιαίτερα ο ρόλος των επιτροπών – εξετάζεται εξονυχιστικά. “Συζητάμε το θέμα αυτό κάθε χρόνο με το Reference Group. κάνουμε υπολογισμούς, προσομοιώσεις. Σκεφτήκαμε σοβαρά κάποια στιγμή οι επιτροπές να ορίζονται απευθείας από την EBU και να συνεδριάζουν στη Γενεύη. Εξετάσαμε αν θα πρέπει να ορίζονται με αυτόν τον τρόπο διαφορετικές εθνικές επιτροπές ή αν η επιτροπή θα είναι ενιαία. Επίσης αν θα έχουν κάποιο λόγο τα κανάλια-μέλη της EBU στη διαδικασία αυτή.”

“Εν τέλει, βλέπουμε ότι το υπάρχον σύστημα είναι το καλύτερο δυνατό. Γι αυτό και δεν θα αλλάξει άμεσα. Θεωρώ ότι είναι ωραίο να αντανακλούν οι επιτροπές το εθνικό γούστο. Τώρα, αν θα είναι καλύτερο να αποφασίζουν 10 ή 15 άνθρωποι, δεν έχουμε απάντηση για την ώρα.”

Η ΕΙΔΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ BIG 5 ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΚΑΚΟ

“Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί Eurovision χωρίς τις χώρες αυτές. Οπότε είναι καλό που έχουν εξασφαλισμένη τη θέση τους στον τελικό. Από την άλλη ακριβώς αυτό είναι κακό. Διότι δεν είναι ανταγωνισμός επί ίσοις όροις. Και αδικούνται οι χώρες που περνάνε από ημιτελικό, αλλά αδικούνται και οι Big 5 αφού χάνουν τη δημιουργική τριβή του ανταγωνισμού.”

“Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΕΜΑ”

Η Τουρκία αποχώρησε από τη Eurovision μετά τον διαγωνισμό του 2012. Διάφορες θεωρίες έχουν κυκλοφορήσει κατά καιρούς για τους λόγους αποχώρησης. Για παράδειγμα ότι υπήρξε διαφωνία με το νέο σύστημα ψηφοφορίας, όπου επανήλθαν οι επιτροπές. Ή ότι ενοχλείται με το δικαίωμα των Big 5 για αυτόματη πρόκριση στον τελικό. Πιο πιστευή αιτία θεωρείται η απαξίωση του διαγωνισμού λόγω ομοφοβίας και συντηρητικών ιδεών που επιδεικνύουν με σχόλιά τους παράγοντες του κρατικού καναλιού. Ο Sand σχολιάζει:

“Ποτέ δεν λάβαμε επίσημη εξήγηση από την Τουρκία για τους λόγους αποχώρησης. Δεν μας ανέφεραν ποτέ διαφωνία με συγκεκριμένους κανόνες. Το διαβάσαμε κι εμείς στον Τύπο ότι επικαλούνται τέτοιους λόγους, αλλά ποτέ δεν μας τους παρουσίασαν επίσημα.”

Και συνεχίζει δίνοντας ευρύτερη διάσταση στο θέμα επιστροφής της Τουρκίας: “Θεωρώ ότι πρέπει να δούμε το θέμα συνολικά, μέσα από τη γενικότερη σχέση της Τουρκίας με την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πιστεύω πραγματικά ότι έχει να κάνει με συγκεκριμένους κανόνες του Διαγωνισμού. Αυτό θα το είχαμε εύκολα ξεκαθαρίσει. Ή τουλάχιστον συζητήσει. Αλλά ποτέ δεν μας πλησίασαν. Κάναμε αρκετές προσπάθειες στο υψηλότερο επίπεδο της EBU για να κατανοήσουμε τους λόγους ρήξης. Αλλά ποτέ δεν λάβαμε καμία εξήγηση.” ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚA ΤΟ ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ ΣΤΗ EUROVISION;

ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΣΥΝΤΟΜΑ ΤΟ ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ ΣΤΗ EUROVISION;

Ο Sand επιβεβαιώνει ότι το Καζακστάν έχει κάνει αρκετές κρούσεις στην EBU για να συμμετάσχει στη Eurovision. Παρ’ όλα αυτά, αν και η χώρα έγινε δεκτή στη Junior, δεν πιστεύει ότι θα δούμε το Καζακστάν στη Eurovision στο άμεσο μέλλον.

“Έχουν δείξει έντονο ενδιαφέρον. Απέδειξαν ότι μπορούν να φέρουν φανταστικές συμμετοχές – το είδαμε στη Junior. Εκεί τους επιτράπηκε η συμμετοχή γιατί το εξετάσαμε μεμονωμένα. Ποτέ όμως δεν σκεφτήκαμε σοβαρά να τους φέρουμε στη Eurovision. Πρώτον δεν είναι κανονικό μέλος της EBU. Δεύτερον δεν βοηθά η μεγάλη διαφορά ώρας. Επιπλέον, το τηλεοπτικό περιβάλλον είναι πολύ διαφορετικό εκεί.”

ΟΙ ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΑΣΧΗΜΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΩΣ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΗΣ ΝΟΡΒΗΓΙΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ

Επτά χρονιές διατέλεσε αρχηγός αποστολής ο Sand, από το 1998 μέχρι το 2004. Σε ερώτηση για προβλήματα στις διοργανώσεις αυτές που τις έζησε ως φιλοξενούμενος, απάντησε χωρίς δισταγμό: “Περάσαμε δύσκολα στο Birmingham το 1998. Τηλεοπτικά η διοργάνωση ήταν άρτια και το θέαμα υψηλής ποιότητας. Αλλά στα υπόλοιπα η διοργάνωση έπασχε. Η αποστολή μας δυσκολεύτηκε σε πάρα πολλά θέματα. Ξενοδοχεία, μεταφορές, πολλά. Η καλύτερη διοργάνωση από άποψη φροντίδας των αποστολών ήταν χωρίς αμφιβολία του 2004 στην Κωνσταντινούπολη. Αν και δεν το περιμέναμε, μας φρόντισαν άψογα εκεί.”

ΔΗΛΩΝΕΙ ΕΞΟΡΓΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΗΣ ΑΡΜΕΝΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΛΑΝΔΙΑΣ

Οι επιδείξεις της σημαίας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από την Iveta Mucuchyan (Αρμενία 2016) και της Παλαιστίνης από τους Hatari (Ισλανδία 2019) δηλώνει ότι τον εξόργισαν. Ο Sand ανατρέχει στις στιγμές αυτές και μας λέει ότι ένιωσε πληγωμένος από τους αντίστοιχους αρχηγούς αποστολής που θεωρούσε στενούς του φίλους. “Περάσαμε πολλές μέρες μαζί σε πολλές διοργανώσεις. Ήξεραν πόσο σημαντικό είναι να κρατιέται η πολιτική μακριά από τον διαγωνισμό. Και πόση ζημιά μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια κίνηση.”

..ΚΑΙ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΣ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ ΧΩΡΑ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ

“Ο διαγωνισμός χάνει το νόημά του όταν συμβαίνουν αυτές οι αποχωρήσεις. Κάπου απέτυχε στον σκοπό του” δηλώνει ο Sand, σχολιάζοντας τις αποχωρήσεις της Αρμενίας από το Μπακού το 2012 και της Ρωσίας από το Κίεβο το 2017.

ΠΟΣΟ ΑΔΙΑΒΛΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΨΗΦΟΦΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ;

“Κατά καιρούς έχουμε καταγγελίες και πάντα τις ερευνούμε πολύ σοβαρά. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει, ας πούμε, “μαζική επίθεση” στο σύστημα ψηφοφορίας. Υπήρξαν σοβαρές καταγγελίες για την επιτροπή του Αζερμπαϊτζάν το 2018. Το ερευνήσαμε διεξοδικά. Δεν υπήρξαν αδιάσειστες αποδείξεις για να τους τιμωρήσουμε. Αλλά παραμένουν οι ενδείξεις. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδείξεις κάτι τέτοιο. Να τονίσω όμως ότι έχουμε μηχανισμούς που προστατεύουν ισχυρά το σύστημα ψηφοφορίας. Δεν συνέβη ποτέ τίποτα που δεν μπορέσαμε να διαχειριστούμε.”

“ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΤΕΛΙΚΟΥΣ”

“H EBU δεν είναι Champions League. Δεν μπορούμε να επέμβουμε τόσο πολύ, να επιβάλλουμε τους εθνικούς τελικούς. Αλλά μπορούμε να ενθαρρύνουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Να γνωρίζετε ότι συζητάμε με τα μέλη μας και επιχειρηματολογούμε για τη διεξαγωγή εθνικών τελικών σε κάθε χώρα. Θα δείτε ότι φέτος έχουν αυξηθεί οι εθνικοί τελικοί. Είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών μας.”

“Η ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΜΟΥ ΗΤΑΝ Η ΑΚΥΡΩΣΗ ΤΟΥ 2020“

“Μη φανταστείτε ότι καθόμουν μια μέρα στο γραφείο μου και αποφάσισα να ακυρωθεί η Eurovision 2020. Συζητούσαμε πολλοί άνθρωποι για πολύ καιρό. Ήταν μια συλλογική απόφαση. Έκανα ό,τι μπορούσα για να μη φτάσουμε εκεί. Το δυσκολότερο ήρθε μετά την ακύρωση. Δεν φαντάζεστε πόσο δύσκολο είναι να σπάσεις όλα τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί. Ευτυχώς είχαμε εξαιρετική συνεργασία με την ομάδα του Ρότερνταμ.”

Πηγή: [Eurovision Legends podcast / wiwibloggs]

Ο Jon Ola Sand (γεν. 21 Δεκεμβρίου 1961) εργάστηκε για πάνω από 15 χρόνια στην κρατική τηλεόραση NRK της πατρίδας του Νορβηγίας. Υπήρξε παραγωγός διαφόρων προγραμμάτων, όπως το Κονσέρτο για την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, τα Νορβηγικά Βραβεία Κινηματογράφου, καθώς και το Melodi Grand Prix (ο εθνικός τελικός της χώρας για τη Eurovision). Το 2010 ορίστηκε εκτελεστικός επόπτης (executive supervisor) του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision, αντικαθιστώντας τον Φινλανδό Svante Stocksellius. Παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι το 2020 οπότε και τον διαδέχτηκε ο Σουηδός Martin Österdahl. Ο Sand είναι μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας για την τέχνη και τις επιστήμες της Τηλεόρασης.