— Από τον Ανδρέα Ράικο —
Χρυσόσκονη, μικρόφωνα, πρόβες. Αγωνίες, βαθμολογίες. Απογοητεύσεις και επιτυχίες. Τα έζησε όλα αυτά και η Ελλάδα και φτάσαμε αισίως να μετράμε 50 χρόνια στον θεσμό.
(Δείτε το ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ του Αφιερώματος ΕΔΩ – και το ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ του Αφιερώματος ΕΔΩ)
2014-2023 ΚΡΙΣΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
Η τελευταία δεκαετία του Διαγωνισμού, απέδειξε ότι ο θεσμός έχει είναι ένας ζωντανός οργανισμός που έχει τη δύναμη και τη δυνατότητα να αλλάζει, να ανανεώνεται, να εμπλουτίζεται, να πειραματίζεται, να περιέχει και εν τέλει να εξελίσσεται.
Η εκτεταμένη χρήση του διαδικτύου, που επιτρέπει πλέον στο θεατή την εύκολη πρόσβαση σε εθνικούς τελικούς και την άμεση πληροφόρηση για το καλλιτεχνικό ποιόν του κάθε διαγωνιζόμενου, η χρήση της τεχνολογίας για το αρτιότερο αποτέλεσμα επί σκηνής, αλλά κυρίως η διοργάνωση διαρθρωμένων εθνικών τελικών επιλογής τραγουδιού (σχεδόν στα σκανδιναβικά πρότυπα) από τις περισσότερες χώρες, αλλά και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, έφεραν πραγματική επανάσταση, καθιστώντας την Eurovision το κορυφαίο μουσικό γεγονός του πλανήτη, ελκυστικό ακόμα και για μουσικούς αστέρες της άλλης όχθης του Ατλαντικού.
Σε αυτό το περιβάλλον που αλλάζει ραγδαία, η Ελλάδα εμφανίστηκε στάσιμη, αμήχανη, ανίκανη να προσαρμοστεί, προσπαθώντας συνεχώς να βρει το βηματισμό της. Οι ελληνικές συμμετοχές, που πάντα πρωταγωνιστούσαν στο εγγύς παρελθόν, έχασαν τη λάμψη τους και εμφανίζονται περισσότερο ως παρίες, μιας και αδυνατούν να πιάσουν το σφυγμο ενός σαφώς πιο απαιτητικού κοινού και να αντέξουν στον ολοένα αυξανόμενο ανταγωνισμό.
• 2014. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, είναι παραπάνω από εμφανείς, και δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το project Eurovision. Η ΕΡΤ αναθέτει για δεύτερη χρονιά, στο μουσικό τηλεοπτικό σταθμό MAD TV, τη διοργάνωση εθνικού τελικού που θα αναδείξει την ελληνική συμμετοχή στο Διαγωνισμό της Κοπεγχάγης. Νικητής αναδεικνύεται το τραγούδι «Rise up» των Freaky Fortune και Riskykidd. Το τραγούδι, παρά τη μείξη μοντέρνας μουσικής και βαλκανικού ήχου, δεν κατορθώνει να ξεσηκώσει κοινό και κριτικούς, και κατετάγη 20ο, ισοφαρίζοντας το εθνικό αρνητικό ρεκόρ του 1998. Ήταν οφθαλμοφανές, ότι μια νέα περίοδος ξεκινούσε για την Ελλάδα, στο Διαγωνισμό..
• 2015. Για άλλη μια χρονιά, το MAD TV διοργάνωσε τον εθνικό τελικό επιλογής τραγουδιού, όπου διαγωνίστηκαν νέοι καλλιτέχνες, προτεινόμενοι από μεγάλες εγχώριες δισκογραφικές εταιρείες. Το εισιτήριο για τη Βιέννη, κατέληξε στη Μαρία Έλενα Κυριάκου και στο τραγούδι «One last breath». Σε μία άψογη τεχνολογικά βραδιά, η Ελλάδα συνέχισε τις χαμηλές πτήσεις, και κατέλαβε την 19η θέση, αφού ψηφίστηκε μόνο από 3 χώρες. Μετά από πολλά χρόνια, το 12αρι της Κύπρου δεν κατέληξε στην Ελλάδα.
• 2016. Αλλαγή πλεύσης για την ΕΡΤ, η οποία επιλέγει απευθείας το τραγούδι «Utopian Land» των Argo, με σαφείς αναφορές στο προσφυγικό ζήτημα, που είχε ανακύψει δυναμικά εκείνη την εποχή. Αρκετοί κατηγόρησαν την ελληνική συμμετοχή ως ερασιτεχνική και ανεπαρκή για τον ολοένα αναβαθμιζόμενο επίπεδο του Διαγωνισμού .Για πρώτη φορά, από τότε που καθιερώθηκε το σύστημα των ημιτελικών, η Ελλάδα αποκλείστηκε από το Τελικό της Διοργάνωσης (μέχρι τότε μετρούσε μόνο προκρίσεις – 8 συνολικά). Η Ελλάδα κατετάγη μόλις 16η επί συνόλου 18 συμμετοχών στον Α Ημιτελικό. Σημειώστε ότι η κυπριακή κριτική επιτροπή, έδωσε στην Ελλάδα μόλις 3 βαθμούς.
• 2017. Το καταστροφικό αποτέλεσμα της προηγούμενης χρονιάς, υποχρέωσε την ΕΡΤ να διοργανώσει εθνικό τελικό επιλογής τραγουδιού, μεταξύ 3 υποψηφιοτήτων. Έτσι, στο Κίεβο, ανέλαβε να εκπροσωπήσει τα ελληνικά χρώματα, η Demy με το τραγούδι «This is love» , και για να διασφαλιστεί μια καλή παρουσία, επιστρατεύτηκαν συντελεστές που η υπογραφή τους ήταν συνυφασμένη με πρότερες επιτυχημένες συμμετοχές (Φωκάς Ευαγγελινός, Δημήτρης Κοντόπουλος). Η Ελλάδα προκρίθηκε μεν στο τελικό, αλλά δεν κατόρθωσε κάτι καλύτερο από τη 19η θέση.
• 2018. Η ΕΡΤ αποφασίζει να διοργανώσει εθνικό τελικό επιλογής τραγουδιού, εμπλέκοντας ενεργά τις δισκογραφικές εταιρείες. Οι όροι που θέτει ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, αφορούν τον ελληνικό στίχο, τον εγγενή ήχο και την χρηματοδότηση της ελληνικής αποστολής από την αντίστοιχη δισκογραφική εταιρεία. Η απροθυμία των τελευταίων να εκπληρώσουν τελικώς τους συγκεκριμένους όρους, έφερε τη Γιάννα Τερζή και το τραγούδι «Όνειρο Μου» ως τη μοναδική υποψηφιότητα για τον Διαγωνισμό της Λισαβόνας. Η ελληνική συμμετοχή απέσπασε θετικά σχόλια, και δημιουργήθηκαν βάσιμες ελπίδες για μια καλή θέση. Όμως η σκηνική παρουσία στον Α Ημιτελικό, δεν έπεισε τις κριτικές επιτροπές, οι οποίες απέτρεψαν -ανέλπιστα- την πρόκριση στο τελικό.
• 2019. Η Κατερίνα Ντουσκα αναλαμβάνει να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Διαγωνισμό του Τελ Αβίβ, με το τραγούδι «Better love» , με πιο σύγχρονο ήχο και με μια εικαστική ματιά στη σκηνογραφία. Η ελληνική συμμετοχή εκτιμήθηκε περισσότερο από τις κριτικές επιτροπές παρά από το τηλεοπτικό κοινό, και κατετάγη μόλις 21η.
• 2020. Η φονική πανδημία COVID υποχρέωσε την EBU να ακυρώσει -πρωτοφανως – την διεξαγωγή του Διαγωνισμού, που επρόκειτο να διεξαχθεί στο Ρότερνταμ.
• 2021. Το ραντεβού στο Ρότερνταμ, πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο μετά, με τις περισσότερες χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) να επιλέγουν τους ίδιους καλλιτέχνες που θα συμμετείχαν στο Διαγωνισμό που ματαιώθηκε. Έτσι η Stefania, μετέβη στην Ολλανδία (όπου αντλεί και τη καταγωγή της) με το τραγούδι «Last dance» του (Δημήτρη Κοντόπουλου) σκηνοθετημένη από το Φωκά Ευαγγελινό, ο οποίος χρησιμοποιεί επί σκηνής εντυπωσιακό εφέ απόκρυψης σώματος. Το αποτέλεσμα ανταμείβεται και η Ελλάδα, μετά από 8 χρόνια, επιστρέφει στη δεκάδα, με τη σύμφωνη γνώμη κοινού και επιτροπών.
• 2022. Η ανέλπιστη επιτυχία της προηγούμενης χρονιάς, να βρεθεί η Ελλάδα εντός δεκάδας, ξαναενώνει τους ίδιους συντελεστές πάνω στην ίδια ιδέα. Επιλέγεται πάλι ερμηνεύτρια από τη Διασπορά (Amanda Tenjford) και το τραγούδι «Die Together». Η εμφάνιση στο τελικό του Τορίνο εκπλήσσει ευχάριστα, και παρά τις αρχικές επιφυλάξεις για την επιλογή του τραγουδιού, η σκηνική παρουσία πείθει τις κριτικές επιτροπές, που έδωσαν απλόχερα βαθμούς, τοποθετώντας την Ελλάδα στην 8η θέση του πίνακα . Ήταν η δεύτερη συνεχόμενη παρουσία στη δεκάδα, πού γέννησε ελπίδες ότι η Ελλάδα έβγαινε πάλι από την αφάνεια.
• 2023. Για Τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ένας μη γνωστός τραγουδιστής, αναλαμβάνει την εκπροσώπηση της χώρας στο Διαγωνισμό. Ο 16χρονος Victor Vernikos, γίνεται ο νεότερος εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ιστορία του θεσμού, αλλά το τραγούδι του «What they say», δεν έτυχε θερμής υποδοχής από το Ευρωπαϊκό κοινό. Παρά την προσπάθεια η Ελλάδα κατετάγη 13η στο Β Ημιτελικό, σε σύνολο 16 συμμετοχών.
• 2024. Το ατυχές αποτέλεσμα της προηγούμενης χρονιάς ωθεί την ΕΡΤ να εγκαταλείψει τους πειραματισμούς και να αναζητήσει έμπειρο καλλιτέχνη, με παρουσία στα ελληνικά πράγματα, για να εκπροσωπήσει τη χώρα στο Μάλμε της Σουηδίας. Κάπως έτσι κατέληξε στο πρόσωπο της Μαρίνας Σάττι, προκαλώντας το έντονο ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού, μιας και πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα της εγχώριας μουσικής σκηνής. Το τραγούδι “Ζάρι” , παρά τις κάποιες αρνητικές κριτικές από συναδέλφους της Σαττι και από τηλεοπτικά πάνελ, καθίσταται τάχιστα σε πραγματικό hit, με το κοινό να ελπίζει βάσιμα σε διάκριση στο Διαγωνισμό! Δι ευχών ημών!
Κάπως έτσι κλείνει η ανασκόπηση των ελληνικών συμμετοχών στο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision, στα 50 έτη παρουσίας των ελληνικών χρωμάτων. Σε αυτά τα 50 χρόνια, με παλινδρομικές πορείες επιτυχίας και αποτυχίας, η Ελλάδα συμμετείχε 44 φορές, απουσίασε 6 χρονιές, εμφανίστηκε στο Τελικό 41 φορές, 20 από τις οποίες κατετάγη στη πρώτη δεκάδα, ενώ μετράει μία νίκη στο θεσμό.
Οι ελληνικές συμμετοχές άφησαν το δικό τους στίγμα στο Διαγωνισμό. Άλλες αγαπήθηκαν πολύ, άλλες παραδόθηκαν στη λήθη. Το σίγουρο είναι ότι στην αμφίδρομη σχέση αγάπης Ελλάδας – Διαγωνισμού, δεν θα μπει ποτέ τελεία.
Ακολουθήστε μας στο Facebook, Instagram, TikTok, Twitter και YouTube για να μαθαίνετε τι συμβαίνει στον κόσμο της Eurovision!
