ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Εθνικός τελικός ή απευθείας ανάθεση;

Η eurovisioνική περίοδος είθισται να ξεκινάει την 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Από εκείνη την ημερομηνία και μετά, κάθε τραγούδι που κυκλοφορεί είναι εν δυνάμει υποψήφιο να διαγωνιστεί στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision της επόμενης χρονιάς. Βέβαια, ο κάθε τηλεοπτικός φορέας σπάνια επιλέγει σαν συμμετοχή τραγούδι που έχει κυκλοφορήσει νωρίτερα, όπως έχουμε δει σε άλλο αφιέρωμα.

Οι περισσότερες χώρες επιλέγουν να εκμεταλλευτούν το ενδιαφέρον που απορρέει από το διαγωνισμό της Eurovision και διεξάγουν εθνικό τελικό για την επιλογή της συμμετοχής τους σε αυτόν. Μάλιστα, χώρες όπως η Σουηδία ή η Νορβηγία, έχουν στην μουσική τους κουλτούρα αντίστοιχα φεστιβάλ που τόσο οι ίδιοι οι κάτοικοι των χωρών αυτών, όσο και οι απανταχού φίλοι της Eurovision περιμένουν με ανυπομονησία κάθε χρόνο.

Υπάρχει βέβαια και η άλλη όψη του νομίσματος. Οι κρατικοί τηλεοπτικοί φορείς διάφορων χωρών συστήνουν ειδικές κριτικές επιτροπές οι οποίες είναι επιφορτισμένες με την επιλογή του καλλιτέχνη, αλλά και του τραγουδιού που θα εκπροσωπήσει τη χώρα στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision.

Πρόθεση της EBU είναι το κοινό να είναι πιο ενεργό όσον αφορά την επιλογή της συμμετοχή της χώρας στο διαγωνισμό. Μάλιστα, επί θητείας του Jon Ola Sand ως εκτελεστικού διευθυντή, είχε γίνει προσπάθεια να διεξάγονται εθνικοί τελικοί σε όλες τις χώρες που λαμβάνουν μέρος στη Eurovision.

Τι συμβαίνει όμως με τους νικητές της Eurovision; Η ανάδειξη ενός μουσικού τραγουδιού μέσω ενός εθνικού τελικού δίνει μια έξτρα ώθηση ή οι ειδικές κριτικές επιτροπές έχουν καλύτερο αισθητήριο; Ας κάνουμε μια αναδρομή στο χρόνο και να δούμε πως έχουν προκύψει οι νικητές της Eurovision από το 1956 μέχρι και σήμερα.

Η δεκαετία του 1950

1956 – Η Lys Assia με το ‘Refrain’ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ελβετίας “Concours Eurovision”
1957 – Η Corry Brokken με το ‘Net als toen‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ολλανδίας “Nationaal Songfestival”
1958 – Ο André Claveau επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από το RTF της Γαλλίας, ενώ το τραγούδι του ‘Dors, mon amour‘ επιλέγεται μέσω εθνικού τελικού
1959 – Η Teddy Scholten με το ‘Een beetje‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ολλανδίας “Nationaal Songfestival”

Η δεκαετία του 1960

1960 – Η Jacqueline Boyer με το ‘Tom Pillibi’ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTF της Γαλλίας
1961 – Ο Jean-Claude Pascal με το ‘Nous les amoureux’ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTL του Λουξεμβούργου
1962 – Η Isabelle Aubret με το ‘Un premier amour‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTF της Γαλλίας
1963 – Οι Grethe & Jørgen Ingmann με το ‘Dansevise‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Δανίας “Dansk Melodi Grand Prix “
1964 – Η Gigliola Cinquetti με το ‘Non ho l’età‘ κέρδισε στο Φεστιβάλ το Σαν Ρέμο της Ιταλίας
1965 – Η France Gall με το ‘Poupee de cire, poupee de son‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTL του Λουξεμβούργου
1966 – Ο Udo Jürgens με το ‘Merci, Cherie‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το ORF της Αυστρίας
1967 – Η Sandie Shaw επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από το BBC του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ το τραγούδι της ‘Puppet on a String‘ επιλέγεται μέσω του εθνικού τελικού “A Song for Europe”
1968 – Η Massiel με το ‘La, la, la‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το TVE της Ισπανίας
1969 – Η Frida Boccara με το ‘Un jour, un enfant‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTF της Γαλλίας
1969 – Η Lulu επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από το BBC του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ το τραγούδι της ‘Boom Bang-a-Bang‘ επιλέγεται μέσω του εθνικού τελικού “A Song for Europe”
1969 – Η Salomé επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από το TVE της Ισπανίας, ενώ το τραγούδι της ‘Vivo cantando‘ επιλέγεται μέσω εθνικού τελικού
1969 – Η Lenny Kuhr με το ‘De troubadour‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ολλανδίας “Nationaal Songfestival”

Η δεκαετία του 1970

1970 – Η Dana με το ‘All Kinds of Everything‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “National Song Contest”
1971 – Η Séverine με το ‘Un banc, un arbre, une rue‘ επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από το TMC του Μονακό
1972 – Η Vicky Leandros για το Λουξεμβούργο επιλέγεται με απευθείας ανάθεση, ενώ το τραγούδι της ‘Après toi‘ προκύπτει μέσω εθνικού τελικού
1973 – Η Anne-Marie David για το Λουξεμβούργο επιλέγεται με απευθείας ανάθεση, ενώ το τραγούδι της ‘Tu te reconnaîtras‘ προκύπτει μέσω εθνικού τελικού
1974 – Οι ABBA με το ‘Waterloo‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”
1975 – Οι Teach-In με το ‘Ding-A-Dong‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Ολλανδίας “Nationaal Songfestival”
1976 – Οι Brotherhood of Man με το ‘Save Your Kisses for Me‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό “A Song for Europe” που διεξήγαγε το BBC του Ηνωμένου Βασιλείου
1977 – Η Marie Myriam με το ‘L’oiseau et l’enfant‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό που διεξήγαγε το TF1 της Γαλλίας
1978 – Ο Izhar Cohen και οι Alphabeta με το ‘A-Ba-Ni-Bi‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό του Ισραήλ “Israel Song Festival”
1979 – Η Gali Atari και οι Milk and Honey με το ‘Hallelujah‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό του Ισραήλ “Israel Song Festival”

Η δεκαετία του 1980

1980 – O Johnny Logan με το ‘What’s Another Year‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “National Song Contest”
1981 – Οι Bucks Fizz με το ‘Making Your Mind Up‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό “A Song for Europe” που διεξήγαγε το BBC του Ηνωμένου Βασιλείου
1982 – Η Nicole με το ‘Ein bißchen Frieden‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Γερμανίας “Ein Lied für Harrogate”
1983 – Η Corinne Hermès με το ‘Si la vie est cadeau‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το RTL του Λουξεμβούργου
1984 – Οι Herrey με το ‘Diggi-Loo Diggi-Ley‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”
1985 – Οι Bobbysocks με το ‘La det swinge‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Νορβηγίας “Melodi Grand Prix”
1986 – H Sandra Kim με το ‘J’aime la vie‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό του Βελγίου “Eurosong”
1987 – O Johnny Logan με το ‘Hold me now‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “Eurosong”
1988 – Η Celine Dion με το ‘Ne partez pas sans moi‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ελβετίας “Concours Eurovision”
1989 – Οι Riva με το ‘Rock Me‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Γιουγκοσλαβίας “Jugovizija”

Η δεκαετία του 1990

1990 – O Toto Cutugno με το ‘Insieme: 1992‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από τη RAI της Ιταλίας
1991 – Η Carola με το ‘Fångad av en stormvind‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”
1992 – Η Linda Martin με το ‘Why Me‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “Eurosong”
1993 – Η Niamh Kavanagh με το ‘In Your Eyes‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “Eurosong”
1994 – Οι Paul Harrington και Charlie McGettigan με το ‘Rock ‘n’ Roll Kids‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “Eurosong”
1995 – Οι Secret Garden με το ‘Nocturne‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Νορβηγίας “Melodi Grand Prix”
1996 – Η Eimear Quinn με το ‘The Voice‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ιρλανδίας “Eurosong”
1997 – Οι Katrina and the Waves με το ‘Love Shine a Light‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό “Great British Song Contest” που διεξήγαγε το BBC του Ηνωμένου Βασιλείου
1998 – Η Dana International με το ‘Diva‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το IBA του Ισραήλ
1999 – Η Charlotte Nilsson με το ‘Take Me to Your Heaven‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”

Η δεκαετία του 2000

2000– Οι Olsen Brothers με το ‘Fly on the Wings of Love‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Δανίας “Dansk Melodi Grand Prix”
2001– Οι Tanel Padar, Dave Benton και 2XL με το ‘Everybody‘ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Εσθονίας “Eurolaul”
2002– H Marie N με το ‘I Wanna‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Λετονίας “Eirodziesma”
2003 – Η Sertab Erener με το ‘Everyway That I Can‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το TRT της Τουρκίας
2004 – Η Ruslana με το ‘Wild dances‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το NTU της Ουκρανίας
2005 – Η Έλενα Παπαρίζου επιλέγεται με απευθείας ανάθεση από την ΕΡΤ, ενώ το τραγούδι της ‘My number one‘ επιλέγεται μέσω του εθνικού τελικού “Eurovision Party”
2006– Οι Lordi με το ‘Hard Rock Hallelujah’ κέρδισαν στον εθνικό τελικό της Φινλανδίας “Euroviisukarsinta”
2007– H Marija Šerifović με το ‘Molitva‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Σερβίας “Beovizija”
2008– Ο Dima Bilan με το ‘Believe‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ρωσίας “Evrovidenie”
2009– Ο Alexander Rybak με το ‘Fairytale‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Νορβηγίας “Melodi Grand Prix”

Η δεκαετία του 2010

2010– H Lena με το ‘Satellite‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Γερμανίας “Unser Star für Oslo”
2011– Οι Eldar Gasimov και Nigar Jamal (Ell & Nikki) αρχικά κέρδισαν στον εθνικό τελικό του Αζερμπαϊτζάν “Milli Seçim Turu”, ενώ το τραγούδι τους ‘Running Scared‘ επιλέχτηκε εσωτερικά.
2012– Η Loreen με το ‘Euphoria‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”
2013– Η Emmelie de Forest με το ‘Only Teardrops‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Δανίας “Dansk Melodi Grand Prix”
2014– Η Conchita Wurst με το ‘Rise like a phoenix‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το ORF της Αυστρίας
2015– Ο Måns Zelmerlöw με το ‘Heroes‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Σουηδίας “Melodifestivalen”
2016– H Jamala με το ‘1944‘ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Ουκρανίας “Vidbir”
2017– Ο Salvador Sobral με το ‘Amar pelos dois’ κέρδισε στον εθνικό τελικό της Πορτογαλίας “Festival da Canção”
2018– Η Netta αρχικά κέρδισαν στον εθνικό τελικό του Ισραήλ “HaKokhav Haba L’Eurovizion”, ενώ το τραγούδι της ‘Toy‘ επιλέχτηκε εσωτερικά.
2019– Ο Duncan Laurence με το ‘Arcade‘ επιλέχτηκε με απευθείας ανάθεση από το AVROTROS της Ολλανδίας

Συμπεράσματα

Από τις 67 νικητήριες συμμετοχές της Eurovision, οι 43 (ποσοστό 64,17%) επιλέχτηκαν εξ ολοκλήρου (εκπρόσωπος και τραγούδι) μέσω της διαδικασίας εθνικού τελικού.
Αντίθετα, 15 νικητήριες συμμετοχές (ποσοστό 22,39%) επιλέχτηκαν εξ ολοκλήρου (εκπρόσωπος και τραγούδι) μέσω εσωτερικής επιλογής.
Σε δύο περιπτώσεις (ποσοστό 2,99%), ο εκπρόσωπος επιλέχτηκε μέσω εθνικού τελικού, ενώ το τραγούδι αργότερα με εσωτερική επιλογή.
Εφτά (ποσοστό 10,45%) ήταν οι περιπτώσεις όπου ο καλλιτέχνης επιλέχτηκε εσωτερικά, ενώ το τραγούδι προέκυψε μέσω εθνικού τελικού. Μια από τις εφτά αυτές περιπτώσεις ήταν η μοναδική ελληνική νίκη μέχρι στιγμής το 2005 με την Έλενα Παπαρίζου και το My number One.
Η δεκαετία του 1960 είναι αυτή με του λιγότερους νικητές της Eurovision που προέκυψαν εξ ολοκλήρου (εκπροσώπου και τραγουδιού) μέσω της διεξαγωγής εθνικού τελικού, μόλις 3 στους 13 (ποσοστό 23,08%).
Αντίθετα, η δεκαετία του 1980 είναι αυτή με του περισσότερους νικητές της Eurovision που προέκυψαν εξ ολοκλήρου (εκπροσώπου και τραγουδιού) μέσω της διεξαγωγής εθνικού τελικού, 9 στους 10 (ποσοστό 90%).
Στη δεκαετία που πέρασε, 6 νικητές προέκυψαν μετά από εθνικό τελικό, 2 με μεικτό σύστημα, ενώ 2 με απευθείας ανάθεση.

Σίγουρα, ο τρόπος με τον οποίο επιλέγεται μια συμμετοχή δεν είναι αυτός που κρίνει την ποιότητα και την αρτιότητα της. Όπως αναφέραμε, πολλές χώρες είναι αυτές που παραδοσιακά διεξάγουν εθνικό τελικό για την ανάδειξη του εκπροσώπου και του τραγουδιού με το οποίο θα συμμετάσχουν στο διαγωνισμό της Eurovision. Με την πάροδο του χρόνου βλέπουμε, πάντως, πέρα από τη γνώμη του κοινού να ζητείται σε μεγαλύτερο βαθμό και η γνώμη των ειδικών του χώρου. Αν τελικά ένα τραγούδι θα ξεχωρίσει, θα φανεί στο χειροκρότημα που θα εισπράξει το βράδυ του Μάϊου στη μεγάλη γιορτή της μουσικής.

Πιστεύετε ότι ο τρόπος επιλογής μιας συμμετοχής παίζει ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα;

Με ποιο τρόπο προτιμάτε να γίνεται η επιλογή της συμμετοχής κάθε χώρας;