ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 60 χρόνια Melodi Grand Prix!

Η Νορβηγία είναι μια από τις χώρες με τη μακροβιότερη παρουσία στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Η πρώτη της συμμετοχή χρονολογείται στο μακρινό 1960, μόλις στη πέμπτη έκδοση του διαγωνισμού. Μέχρι στιγμής μετρά 58 συμμετοχές και μόλις δύο απουσίες. Στα 60 χρόνια παρουσίας και συμμετοχής της στη Eurovision, η Νορβηγία έχει στεφθεί νικήτρια χώρα τρεις φορές (1985, 1995, 2009) όμως παράλληλα θεωρείται και η…«Βασίλισσα της τελευταίας θέσης» έχοντας βρεθεί σε αυτή συνολικά 11 φορές!

Το NRK, ο εθνικός τηλεοπτικός φορέας της χώρας, είναι υπεύθυνος για κάθε συμμετοχή της σκανδιναβικής χώρας στο διαγωνισμό της Eurovision. Κάθε χρόνο, ο φορέας διοργανώνει με επιτυχία το εγχώριο μουσικό φεστιβάλ Melodi Grand Prix (MGP) μέσω του οποίου επιλέγεται και ο εκπρόσωπος της χώρας. Φέτος (2020) το φεστιβάλ συμπληρώνει αισίως 60 χρόνια ζωής με τους Νορβηγούς να έχουν ετοιμάσει αρκετές εκπλήξεις για να γιορτάσουν την επετειακή αυτή έκδοση του εθνικού τελικού τους!

Μέσα από το συγκεκριμένο αφιέρωμα ο OGAE Greece ξετυλίγει το κουβάρι των εξήντα χρόνων του Melodi Grand Prix ξεκινώντας φυσικά από τα πρώτα χρόνια…

Τα πρώτα χρόνια

Το πρώτο MGP διοργανώθηκε στην πρωτεύουσα της χώρας Όσλο και συγκεκριμένα στο NRK Television Centre, στις 20 Φεβρουαρίου του 1960. Δέκα τραγούδια συναγωνίστηκαν σε ένα ραδιοφωνικό ημιτελικό, που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα, στις 2 Φεβρουαρίου, με τα 5 πρώτα τραγούδια να προχωρούν στον τελικό τηλεοπτικό διαγωνισμό. Ωστόσο, ο τελικός αριθμός αυξήθηκε κατά 1 συμμετοχή μιας και τρία τραγούδια ισοψήφησαν στη 4η θέση. Νικήτρια του πρώτου MGP αναδείχτηκε η Nora Brockstedt με το τραγούδι “Voi Voi” το οποίο κατέκτησε την τέταρτη θέση στον διαγωνισμό της Eurovision που διεξάχθηκε εκείνη τη χρονιά στο Λονδίνο του Ηνωμένου Βασιλείου. H Nora Brockstedt διπλασίασε τις νίκες στο MGP καθώς κέρδισε και την επόμενη χρονιά με το τραγούδι “Sommer i Palma”.

Μέχρι το 1985 όπου η Νορβηγία σημείωσε τη πρώτη της νίκη στον διαγωνισμό της Eurovision, η υψηλότερη θέση που είχε λάβει ήταν η 3η το 1966 χάρη στη σύνθεση “Intet er nytt under solen” με ερμηνεύτρια την Åse Maria Kleveland. Και αν κάτι σας θυμίζει αυτό το όνομα είναι για το έχουμε ξανασυναντήσει στη Eurovision 1986 όπου η ίδια εκτέλεσε χρέη οικοδέσποινας του διαγωνισμού.

Η πρώτη απουσία της Νορβηγίας από τον διαγωνισμό της Eurovision

Η Νορβηγία αποφασίζει το 1970 να μη συμμετάσχει στο διαγωνισμό της Eurovision μποϋκοτάροντάς τον. Αφορμή αυτής της στάσης στάθηκε η ισοψηφία τεσσάρων χωρών (Ισπανία, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία) στην πρώτη θέση του βαθμολογικού πίνακα του διαγωνισμού της προηγούμενης χρονιάς (1969) και η μη πρόβλεψη για κάποια λύση εκ μέρους των διοργανωτών. Το 1970 είναι η πρώτη φορά όπου ο NRK δεν διοργανώνει MGP.

Η πρώτη νίκη της Νορβηγίας στο διαγωνισμό της Eurovision

Η Νορβηγία κατορθώνει να κερδίσει το διαγωνισμό της Eurovision για πρώτη φορά το 1985, στην 25η συμμετοχή της! Νικητές του MGP 1985 αναδείχτηκαν οι Bobbysocks! με το τραγούδι “La det swinge”. Ο τελικός του MGP πραγματοποιήθηκε στο Château Neuf στο Όσλο. Παρουσιάστρια ήταν η Rita Westvik. Δέκα τραγούδια συμμετείχαν στον τελικό, με τον νικητή να επιλέγεται μέσω ψηφοφορίας από πέντε περιφερειακές επιτροπές και μια ομάδα εμπειρογνωμόνων που αποτελούνταν από τον Tony Visconti, την Anne Marie David, τον Stikkan Andersson και τον Ronnie Hazlehurst. Με 80 βαθμούς το ντουέτο που αποτελούνταν από τις Hanne Krogh και Elisabeth Andreassen επικράτησε των υπόλοιπων εννέα συμμετοχών. Στη δεύτερη θέση αξίζει να αναφερθεί ότι τερμάτισε η Anita Skorgan, η οποία έχει συμμετάσχει συνολικά στον διαγωνισμό της Eurovision 5 φορές. Η διαφορά των δύο πρώτων τραγουδιών ήταν μόλις 6 βαθμοί.

1991- Η χρονιά της μεγάλης κρίσης

Το 1991 χαρακτηρίζεται ως άκρως επεισοδιακό όσον αφορά στη συμμετοχή της Νορβηγίας στη Eurovision. Ενώ η 31η έκδοση του MGP είχε προγραμματιστεί κανονικά για το Σάββατο 1 Μαρτίου 1991, το NRK τελείως αιφνιδιαστικά μόλις ένα μήνα πριν τη διεξαγωγή του, αποφασίζει να ακυρώσει τη διαδικασία φέροντας ως επίσημη δικαιολογία το χαμηλό επίπεδο των 140 τραγουδιών που είχαν υποβληθεί! Η αντίδραση των καλλιτεχνών που είχαν ήδη υποβάλει τις συμμετοχές τους στον κρατικό φορέα ήταν ιδιαίτερη έντονη έπειτα από τις δηλώσεις του καναλιού με αποτέλεσμα να διεξαχθούν διαβουλεύσεις διάρκειας αρκετού καιρού, χωρίς όμως κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Σαν λύση τελευταίας στιγμής, διοργανώθηκε ένας άλλος τελικός από το Νορβηγικό κανάλι TV3 το οποίο προσκάλεσε για συμμετοχή και όλους όσους είχαν αποκλειστεί τελικά από το NRK. Νικήτρια σε αυτόν τον ιδιότυπο τελικό αναδείχθηκε η Heidi Halvorsen με το τραγούδι “Ett liv” το οποίο όμως – όπως ήταν αναμενόμενο – δεν εγκρίθηκε να εκπροσωπήσει τη χώρα στη Eurovision. Αντ’ αυτού, το NRK έστειλε στον 36^ο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision στη Ρώμη το συγκρότημα Just 4 Fun με το τραγούδι “Mrs. Thompson” το οποίο τερμάτισε στη 17^η θέση με 14 βαθμούς. Αξίζει να αναφερθεί ότι δύο από τα μέλη των Just 4 Fun ήταν ο Eiríkur Hauksson και η Hanne Krogh με τον πρώτο να έχει εκπροσωπήσει την Ισλανδία στη Eurovision 1986 (ως μέλος των ICY) και τη δεύτερη να είναι η μία εκ των δύο νικητριών του 1985!

Η δεύτερη νίκη της Νορβηγίας στο διαγωνισμό της Eurovision

Δέκα χρόνια χρειάστηκε να περάσουν για να πετύχει η χώρα της σκανδιναβικής χερσονήσου τη δεύτερη νίκη της στο διαγωνισμό της Eurovision. Οι Secret Garden και το ιδιαίτερο “Nocturne” κατακτούν την πρώτη θέση στο MGP 1995 όπως και στο διαγωνισμό της Eurovision που φιλοξενήθηκε στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας. Δέκα συμμετοχές συμμετείχαν στον τελικό του MGP που διοργανώθηκε στο στούντιο NRK στο Όσλο. Οικοδεσπότης της βραδιάς ήταν ο Petter Nome. Το αποτέλεσμα καθορίστηκε από τις ψήφους διεθνών κριτικών επιτροπών, και μιας ειδικά διαμορφωμένης κριτικής επιτροπής στο Δουβλίνο αποτελούμενη από προηγούμενους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό της Eurovision.

1996- Η χρονιά της εξιλέωσης

Η Νορβηγία, μετά τη νίκη των Secret Garden την προηγούμενη χρονιά, αναλαμβάνει να διοργανώσει τον 41^ο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Η συμμετοχή της χώρας αποφασίστηκε και πάλι μέσω του Melodi Grand Prix. Στο MGP 1996 υποβλήθηκαν συνολικά 365 συμμετοχές και το ενδιαφέρον εκπροσώπησης της χώρας από γνωστά ονόματα αυξήθηκε κατακόρυφα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Δέκα επιτροπές από διαφορετικές επιτροπές καθόρισαν τον τελικό νικητή μεταξύ των οχτώ φιναλίστ του τελικού. Νικήτρια αναδείχτηκε η Elisabeth Gunilla «Bettan» Andreassen με τη μπαλάντα “I evighet”, κατακτώντας και τη δεύτερη θέση στον διαγωνισμό της Eurovision εκείνης της χρονιάς. Να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο ότι το τραγούδι “I evighet” είχε υποβληθεί αρχικά το 1991 και απορρίφθηκε μαζί με τα υπόλοιπα εκείνης της χρονιάς ως χαμηλού επιπέδου, όπως αναφέραμε πρωτύτερα. Κάλλιο αργά παρά ποτέ…

Η δεύτερη απουσία της Νορβηγίας από τον διαγωνισμό της Eurovision

Το 2002 είναι μια στενάχωρη χρονιά για τη Νορβηγία. Η αποτυχία της προηγούμενης χρονιάς με την τελευταία θέση που κατέκτησε ο Haldor Lægreid με το τραγούδι “On My Own” οδήγησε τη Νορβηγία σε αποκλεισμό από τον διαγωνισμό της Eurovision για το επόμενο έτος. Ως εκ τούτου, το MGP δεν διοργανώθηκε με το έτος εκείνο να παραμένει το τελευταίο μέχρι στιγμής χωρίς το νορβηγικό τελικό για την επιλογή του εκπροσώπου της χώρας για το διαγωνισμό της Eurovision.

Η εισαγωγή των ημιτελικών

Το NRK, αντιλαμβανόμενο την ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση των καλλιτεχνών για το Melodi Grand Prix και με τον αριθμό των συμμετοχών να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, αποφάσισε το 2006 να εισάγει ημιτελικούς στην διάρθρωση του MGP. Έτσι, από το 2006 μέχρι και το 2014 έχουμε κάθε χρόνο 1-4 ημιτελικούς συν το μεγάλο τελικό. Παράλληλα, προστέθηκε η διαδικασία της «Χρυσής Μονομαχίας» και του «Χρυσού Τελικού» όπου τα επικρατέστερα τραγούδια διαγωνίζονται σε ζευγάρια, διαδικασία που θυμίζει έντονα την «Δεύτερη Ευκαιρία» του Melodifestivalen της γειτονικής Σουηδίας. Πρώτη νικήτρια του νέου αυτού συστήματος ήταν η Christine Guldbrandsen με το τραγούδι “Alvedansen” που τερμάτισε στη 14^η θέση με 36 βαθμούς στο διαγωνισμό Eurovision της Αθήνας.

Η τρίτη νίκη της Νορβηγίας στο διαγωνισμό της Eurovision

Το έτος είναι το 2009 και το NRK έχει δεχτεί περισσότερες από 350 συμμετοχές για το Melodi Grand Prix 2009. Η Maria Haukaas Mittet που εκπροσώπησε τη χώρα το 2008 με το “Hold on be strong” κατακτώντας την 5^η θέση με 182 βαθμούς και ο Per André Sundnes είναι οι οικοδεσπότες του διαγωνισμού. Είκοσι ένας καλλιτέχνες κατάφεραν να πάρουν το εισιτήριο για του ημιτελικούς. Μετά από τρεις ημιτελικούς και ένα γύρο «Δεύτερης Ευκαιρίας» φτάσαμε στον τελικό της 21^ης Φεβρουαρίου στο Όσλο. Οχτώ καλλιτέχνες συμμετείχαν στον τελικό με τον Alexander Rybak και το τραγούδι του “Fairytale” να κερδίζουν με χαρακτηριστική διαφορά. O Alexander Rybak κατόρθωσε να επιβεβαιώσει το χαρακτηρισμό του φαβορί που τον συνόδευε από τις 7 Φεβρουαρίου και τον Γ’ ημιτελικό όπου έκανε την πρώτη εμφάνισή του μέχρι και τον τελικό της Eurovision στις 16 Μαΐου στη Μόσχα σημειώνοντας ρεκόρ μέχρι τότε στη συγκομιδή βαθμολογίας.

Σε αναζήτηση νέων επιτυχιών

Οι ημιτελικοί διατηρήθηκαν στο Melodi Grand Prix μέχρι το 2014. Η επιθυμία ενός πιο φιλικού τηλεοπτικού προγράμματος και η απουσία αρκετών αξιόλογων τραγουδιών με δυνατότητα επιτυχίας στο διαγωνισμό της Eurovision, οδήγησαν το NRK να αποφασίσει την κατάργηση τους. Η Νορβηγία την τελευταία δεκαετία έχει να επιδείξει 5 θέσεις στη δεκάδα, μια τελευταία θέση και δύο αποκλεισμούς από τον τελικό του διαγωνισμού της Eurovision. Ακόμη έχει επιτύχει μια νίκη σε ημιτελικό της Eurovision το 2018 στην επιστροφή του Alexander Rybak με το τραγούδι “That’s How You Write a Song”. Ειδική αναφορά οφείλουμε να κάνουμε στην περσινή παρουσία της Νορβηγίας στον διαγωνισμό της Eurovision με τους KEiiNO και το τραγούδι τους “Spirit in the Sky” με το οποίο κατέκτησαν με διαφορά την πρώτη θέση στην ψηφοφορία του τηλεοπτικού κοινού.

2020- Εξήντα χρόνια MGP

To Melodi Grand Prix κλείνει φέτος τα 60 του χρόνια και ο NRK, ο τηλεοπτικός φορέας της Νορβηγίας, έχει αποφασίσει να προβεί σε μεγάλες αλλαγές στην διοργάνωση του. Για το 2020, οι παρουσιαστές του MGP θα είναι τρεις. Ο Kåre Magnus Bergh, η Ingrid Gjessing Linhave και ο Ronny Brede Aase θα παρουσιάσουν τους πέντε ημιτελικούς αλλά και το μεγάλο τελικό του MGP 2020 ο οποίος θα διεξαχθεί φέτος στο νεόδμητο Trondheim Spektrum στις 15 Φεβρουαρίου 2020. Οι ημιτελικοί θα λάβουν χώρα στην H3 Arena. Σε κάθε ημιτελικό θα συμμετέχουν καλλιτέχνες από τις εξής περιοχές: Βόρεια Νορβηγία, Κεντρική Νορβηγία, Δυτική Νορβηγία, Ανατολική Νορβηγία, Νότια Νορβηγία.

Μικρά- μικρά από την ιστορία του MGP

⊕ 54 φορές έχει διοργανωθεί ο τελικός του MGP στο Όσλο